Groot of klein

Midden in de nacht, de telefoon gaat. Ik ben redelijk snel wakker wanneer ik de telefoon opneem. Een dochter belt mij dat haar moeder net overleden is. Ik overleg met haar dat ik er zo spoedig mogelijk aan kom. Na een snelle douche, om echt wakker te worden, en aangekleed te zijn stap ik in de auto op weg naar het huis van de ouders. Daar zijn haar echtgenoot en nog 2 dochters ook. Na bij mevrouw geweest te zijn zijn we eerst even aan de keukentafel gaan zitten. Zij hebben mij verteld wat er gebeurd was met hun vrouw en moeder dat tot de dood geleid heeft. Mevrouw was eerder die week gevallen en lelijk terecht gekomen. Na een noodzakelijke operatie was zij net 2 dagen thuis toen het opeens helemaal niet goed met haar ging. Ze werd zeer kortademig en onrustig. Toen de arts kwam was zij al niet meer aanspreekbaar en in het bijzijn van haar man en de arts is mevrouw overleden. Zo onverwachts, het is voor de familie niet te bevatten wat er gebeurd is. De dochters hebben aangegeven om samen met mij hun moeder te willen verzorgen. Dit is erg emotioneel voor hen, maar ook zeer waardevol zoals zij het zelf zeggen. Omdat het allemaal nog zo onwerkelijk is hebben we overlegd dat mevrouw vannacht op een koeling op haar bed blijft liggen en dat we de volgende morgen gaan overleggen of zij op haar bed blijft liggen of dat zij in een kist, mand of wade opgebaard zal worden. In een situatie waarin de familie nauwelijks beseft wat er gebeurd is nemen we hele kleine stapjes in het proces. Geen overhaaste beslissingen.

Als ik de volgende ochtend aan het einde van de ochtend bij de familie kom hebben zij besloten dat mevrouw in een mand zal worden opgebaard en thuis blijft tot de dag van de uitvaart. Zij hebben een mooie ruimte die daar zeer geschikt voor is. Ik heb de mand geregeld en in de tijd dat we daarop wachten gaan we in gesprek over de uitvaart. Wanneer en waar zal deze plaatsvinden? Worden er veel mensen verwacht? De eerste vraag was snel beantwoord, maar de tweede vraag, over het aantal mensen, is lastig. Mevrouw had een rijk sociaal leven, maar haar man en dochters kennen veel van deze mensen niet. Eigenlijk willen zij een afscheid in een klein gezelschap van mensen die belangrijk voor hen zijn. Maar ze willen de andere mensen ook niet passeren als het om afscheid nemen gaat. Ik stel voor om een middag of avond te kiezen waar iedereen welkom is om afscheid van haar te nemen. Het huis waar zij wonen heeft de mogelijkheid om mensen via de voordeur binnen te laten en na het afscheid nemen via de achterdeur het huis te verlaten. Er zal geen koffie en thee geschonken worden. Er kan alleen afscheid genomen worden. Afscheid nemen op de plek waar mevrouw zich zo thuis voelde. En dan zou het afscheid de dag erna in besloten kring plaatsvinden. En zo geschiedde, iedereen kreeg gelegenheid om afscheid van mevrouw te nemen. In een warme en intieme sfeer vond dit plaats. De dag erna heeft de familie de mand van mevrouw gesloten en zijn ze, zoals de familie dit wilde, in een klein gezelschap naar het crematorium gegaan en hebben daar op hun eigen wijze een prachtig afscheid gehad.

In alle rust heeft de familie hier naartoe kunnen leven in de dagen tussen het overlijden en de uitvaart. Iedere beslissing is met zorg genomen. Door rust te geven hebben zij weloverwogen hun keuzes kunnen maken.